Әлемде карантин тәртібін бұзғандар қандай жаза алады?
Қазақстанда карантин тәртібін бұзған адам 10 ең төменгі жалақы көлемінде – 26,5 мың теңге айыпқа тартылады немесе 15 тәулікке қамауға алынады.
Ал басқа елдердегі жаза бұдан әлдеқайда қатқыл. Мысалы, Испанияда карантин тәртібін құлаққа ілмеген азаматқа 100 еуродан 30 мың еуроға дейін айыппұл салынады.
Германияда адамның жеке өзінің көше кезіп жүруіне рұқсат етілмейді. Оны тыңдамаған неміс азаматы 200-ден 5000 еуроға дейін айыпқа тартылады. Ал бұл оқиға қайталанған жағдайда 3700 еуро төлеп, жарты жыл түрмеде отырады.
Ұлыбританияда бұларға қарағанда, ымырашылық баршылық. Онда бірінші рет тәртіп бұзған кісі 60 фунт төлейтін болса, екінші жолында 120 фунт стерлингке түседі. Одан әрі қайталанса, тағы да екі есе көп ақша беріп тынады. Солай жалғасып кете береді.
Өзбекстанның Қылмыстық кодексінде карантин тәртібін бұзған адамды 10 жылға дейін соттайтын да бап бар.
Францияда айрықша мұқтаждық болмаған жағдайда көшеде бейсәубет жүруге рұқсат жоқ. Бұл елде тәртіп бұзған адам бірінші ретінде – 135 еуро төлеп құтылса, екінші ретінде 3700 еуро төлеумен бірге, Германиядағы сияқты, жарты жыл ағаш төсекке жатып, «быламық» ішіп қайтады.
Итальяндар карантин кезіндегі келеңсіздіктері үшін 400-ден 3000 еуроға дейін айыппұл төлейді. Инфекция жұқтырып алған науқас өзін өзі оқшаулауды білмесе, бір жылдан бес жылғса дейін «алысқа» аттанады.
Үндістанда карантин тәртібін бұзған жүргіншілер мен жүргізушілерді полицейлердің көшеде ұстаған бойда таяқпен сабай бастайтынын күнделікті келіп жатқан видеороликтен көріп жүрміз. Мұнда шынында да солай екен. Бұл елдің кейбір штаттарында мұның орнына ақшалай айып салу да, үш жылға дейін түрмеге отырғызу да бар.
АҚШ-та федералды заң жоқ. Заң әр штат үшін әртүрлі. Сондықтан федералды карантин де болмайды. Бірақ 27 штатта азаматтардың айрықша бір себепсіз көшеге шығуларына тыйым салынған. Сонымен бірге Еуропа одағы елдерінен, Ираннан және Қытайдан келген азаматтар бірден тексерілуден өтулері тиіс. Бас тартқан жағдайда 100 мың доллар көлемінде айыппұл төлейді немесе бір жыл зонада отырып келеді.
Жазаның ең қаталы – Қытайда. Егер коронавирус жұқтырып алған адам оны біле тұра, көше кезіп жүрер болса, қолданылатын бір ғана жаза бар, ол – өлім. Ұзатпай атып тастайды. Сол сияқты науқас адам одан емделуден бас тартса, түрмеде отыруға нақты жаза алады. Оның ақыры өмір бойы отыруға дейін баруы да мүмкін.
Жалпы алғанда, біздің елдегі жазаның жайы, мыналармен салыстырғанда, бозда ойнап жүргендей. Ол көп адамға маса шаққан құрлы әсер етпейді. Егер соны тағы он есе көбейтер болса, сонда ғана жұрт ойлана бастар еді.
