Өзбекстан да Путинмен «Газ одағын» құруға ықтияр болмай шықты
ТАШКЕНТ. 8 желтоқсан. Өзбекстан Ресей мен Қазақстанның инициативасы бойынша құрылмақшы-мыс делінген «Газ одағына» қосылмайтын болды. Бұл туралы The Moskow News хабарлады.
«Президент Владимир Путин ұсынған «Газ одағы» бұрынғы КСРО-ның Орталық Азиядағы республикалары арасында қызығушылық туғыза қоймады. Кремльдің жаңа жобасы үшін санкцияға ұшырау тәуекеліне бармаған Қазақстанның соңынан Өзбекстан да одаққа қатысудан бас тартты», – делінген хабарламада.
Осыған орай Өзбекстанның энергетика министрі Журабек Мирзамахмудов сәрсенбі күні республиканың газ бен электр қуатын «әлдеқандай бір альянс немесе одақ арқылы емес», тікелей өзімен көрші елдерден сатып алатынын мәлімдеді.
Мирзамахмудовтың айтуынша, Өзбекстан газдың жетіспеушілігін қатты сезініп отырса да, бірқатар өңірлерде электр жарығын жоспарлы түрде өшіріп тұру орын алса да, ал Ташкент пен Ферғана ойпатында газ құю станциялары тоқтап тұрса да, билік өзінің «ұлттық мүдделерін, экономикасы мен тәуелміздігін қатердің астына апарып тіреп қоюға құлықты емес».
«Біз ешқашан саяси жағдайларды газға айырбастап жіберуге келіспейміз», – деп атап өтті министр. Оның тұжырымынша, Өзбекстан Ресей мен басқа дәулеттерден отынды тиімді баға мен келісім шартына қарай сатып алып тұрады.
«Егер тіпті Ресеймен газ алып тұру жөнінде келісім бекітілсе де, ол одақ дегенді білдірмейді, – деді Мирзамахмудов тағы. – Өзбекстанның Ресеймен ортақ шекарасы жоқ. Сондықтан оны көрші Қазақстан арқылы жеткізу жөніндегі келіссөздер жүргізуге тура келеді. Мұны техникалық контракт дейді».
Ал Владимир Путин қараша айының соңында Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Мәскеуге жасаған ресми сапары кезінде Ресей газын Орталық Азия арқылы Қытайға асырумен шұғылданатын Ресей газы шеңберіндегі «үш жақты газ одағы» идеясын туралы сөз қозғаған болатын.
«Ресей, Қазақстан, Өзбекстан кеңес заманынан бері іс жүзінде бір газ тасымалдау жүйесінде. Біздің өзара ынтымақтастығымызды кеңейте түсетін үлкен мүмкіндіктер бар». – деді кездесуде Ресей вице-премьері Александр Новак.
Қазақстанда Тоқаев Ресейден келгеннен кейін екі күннен соң идеядан шұғыл бас тартылды. «Қазақстан өзінің территориясын батыстың санкцияларын айналып өту үшін пайдалануға жол бермейді және газ одағы жобасына кірудің санкцияларға ұшырау тәуекелі басым екенін сезінеді», – деп мәлімдеді 30 қарашала Қазақстан сыртқы істер министрінің орынбасары Роман Василенко.