Украин тілі Ресей оккупанттарының жоспарын бұзып жіберді (видео)
Қазір Украинада тіл қандай рөл атқарып жатыр? Украин солдаттары неге принципті түрде украинша сөйлейді, ал Путин мен Лукашенконың насихатшылары мұнда неге «новязды» (қолдан жасалған ресми тіл) қолдана алмайды? Белорустың «Белсат» сайты «Мова нанова» («Жаңа тіл») бағдарламасының Варшава университетінде украин филологиясынан дәріс беретін профессор Светлана Романюкпен жүргізген әңгімесінің мазмұнын жариялады.
«Орыстарға қарағанда, украин мен белорус бір-бірін оңай және аудармашысыз түсіне береді. Бірақ украин және белорус тілдері арасында айырмашылықтар да кездесіп қалады және ол кейде айтарлықтай бөлек болып тұрады. Ал Ресей насихатшылары бұл айырмашылықтың бәрін сызып тастап, орыс, белорус және украин халықтары мен тілін бір етіп көрсеткілері келе береді.
Украина да осы жақын уақыттарға дейін тура Беларусь секілді қатты орыстанып кеткен ел еді. Бірақ, белорустардан бір артықшылығы, украиндар тәуелсіздік алғаннан кейін тек өз тілдерін ғана мемлекеттік деп жариялап, соны дамытуға бағыт ұстады.
Қазір белорус және украин тілдерін бір-бірінен алшақтандыратын не? Украинада тіл ахуалы қандай? Оларға өз елдерін құру үшін бір ғана тілді мемлекеттік деп жариялаудың маңызы қанша болды? Тіл заң жүзінде қалай реттеліп тұрады? Профессор Светлана Романюк осы сауалдарға жауап берді.
Енді үш тілдің бір-бірлеріне қаншалықты ұқсас, жақын екенін білдіретін мына сөздікпен таныс болыңыздар:
Слушно (укр.) / слушна (бел.) – рус. правильно
Чинник (укр.) / чыннік (бел.) – рус. фактор
Свідчить (укр.) / сведчыць (бел.) – рус. свидетельствовать
Дбати (укр.) / дбаць (бел.) – рус. заботиться
Безпека (укр.) / бяспека (бел.) – рус. безопасность
Перакладчык (бел) – рус. переводчик
Передусім (укр.) / перадусім (бел.) – рус. прежде всего
Повинні (укр.) / павінны (бел.) – рус. должны
Підсвідомість (укр.) / падсвядомасць (бел.) – рус. подсознание
Тішимося (укр.) / цешымся (бел.) – рус. радуемся
Схід (укр.) / усход (бел.) – рус. восток
Уварванне (бел) – рус. вторжение
Заперечувати (укр.) / запярэчваць (бел.) – рус. возражать
Сучасний (укр.) / сучасны (бел.) – рус. современный
Тривала (укр.) / трывала (бел.) – рус. продолжалась
Кроки (укр.) / крокі (бел.) – рус. шаги
Зловживання (укр.) / злоўжыванне (бел.) – рус. злоупотребление
Прыгнёт (бел) – рус. угнетение
Південь (укр.) / поўдзень (бел.) – рус. юг
Вайсковец (укр, бел) – рус. военный
Пераважна (бел) – рус. преимущественно
Імкненне (бел) – рус. стремление
Намаганне (бел) – рус. усилие
Військо (укр.) / войска (бел.) – рус. армия
Розуміння (укр.) / разуменне (бел.) – рус. понимание
